ΠΡΟΣΦΑΤΑ

Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου 2008

Τι είναι πολιτισμός;



Αγαπητοί "συν - αγωνιστές",

αφορμή για αυτή την ανάρτηση στάθηκε η πρόσκληση ενός φίλου μέσω του διαδυκτίου. Ο bilsot λοιπόν με προσκάλεσε να σχολιάσω ένα άρθρο του δημοσιευμένο εδώ.
Το άρθρο είναι πολύ καλό γιατί προκαλεί αυτό που εγώ ονομάζω υγιή προβληματισμό. Είμαι δε σίγουρος, ότι οι περισσότεροι που τριγυρνάτε στις σελίδες μου, το έχετε σκεφτεί. Ο προβληματισμός ακούει στο όνομα τι είναι πολιτισμός και εάν υπάρχει κάτι τέτοιο στην Ελλάδα σήμερα.

Σε προσωπικό επίπεδο πιστεύω ότι "αληθινή" τέχνη υπάρχει στην Ελλάδα του 21ου αιώνα, απλώς είναι σταγόνα στον ωκεανό και φυσικά δεν χαίρει προβολής. Εξάλλου αυτό ήθελα να πω, όχι με λόγια, αλλά με μια ταινία που έχω επίσης σήμερα αναρτήσει. (bilsot , τα πνεύματα συναντηθήκαν πάλι ;-)

Την απάντηση όμως στο φίλο φυσικά και θα την δώσει κάποιος "μεγάλος" γιατί απλούστατα εγώ είμαι πολύ "μικρός" για κάτι τέτοιο.
Αντιγράφω λοιπόν ένα μικρό χωρίο ενός από τα αγαπημένα μου (δύσκολα) βιβλία "Σκέψεις για την Ιστορία" του Γιάκομπ Μπούρκχαρτ. (Weltgeschichtliche Betrachtungen, Jacob Burckhardt)

"Πολιτισμό ονομάζουμε το γενικό σύνολο όσων πνευματικών εξελίξεων συντελούνται αυθορμήτως χωρίς να διεκδικούν καθολική ή υποχρεωτική ισχύ.

Ο πολιτισμός επιδρά πάντοτε τροποποιώντας και ανατρέποντας τις άλλες δύο σταθερές του βίου (κράτος , θρησκεία)- αναλόγως φυσικά, του βαθμού εντάξεώς του στις επιδιώξεις τους και της αξιοποιήσεώς του από αυτές.

Κατά τα άλλα ο πολιτισμός είναι ο κριτής και των δύο, το ρολόι που σημαίνει την ώρα κατά την οποία έχουν πάψει να συμπίπτουν η μορφή και το περιεχόμενο τους.

Πολιτισμός, επίσης, είναι η απειρόμορφη εκείνη διαδικασία μετατροπής της ακούσιας και ενστικτώδους δράσεως σε εσκεμμένη δυνατότητα και δη στην εσχάτη και ύπατη βαθμίδα της, την επιστήμη, ειδικώς δε την φιλοσοφία, την ακραιφνή θεωρία.

Συνολικά, πάντως, η εξωτερική του μορφή είναι, κατ' αντιδιαστολή προς το κράτος και την θρησκεία, η κοινωνία, με την ευρύτερη δυνατή έννοια του όρου." (...)

Θέμα πολύ επίκαιρο, δεν βρίσκετε;
« PREV
NEXT »

8 σχόλια

  1. Ανώνυμος Ο/Η Ανώνυμος είπε...

    ΑΝ ΕΝΝΟΟΥΜΕ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ,ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΠΟΥ ΣΚΟΠΟ ΕΧΟΥΝ ΤΗΝ ΥΛΙΚΗ ΕΥΗΜΕΡΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΝΕΛΙΞΗ ΜΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ,ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΗΘΟΥΣ ΠΟΥ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΕΙ,ΔΕΝ ΤΟ ΣΥΖΗΤΑΜΕ.Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΕΠΟΧΗ ΥΙΟΘΕΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΝΕΟΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑ,ΠΡΟΒΑΛΛΕΙ ΜΕΣΩ ΔΙΕΣΤΡΑΜΜΕΝΩΝ, ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ,ΠΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟ ΔΟΚΟΥΝ ΕΠΙΤΑΣΕΙ ΤΗΝ ΧΡΕΩΚΟΠΗΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΟΣ 'ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ',ΠΟΥ ΤΟ ΚΥΡΙΟ ΓΝΩΡΙΣΜΑ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΑΣΤΡΕΒΛΩΣΗ ΤΟΥ ΩΡΑΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΡΜΟΝΙΚΟΥ.ΣΕ ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ,Η ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΕΛΛΕΙΨΗ ΤΗΣ ΕΜΠΝΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ,ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΧΡΗΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ,ΑΠΕΧΕΙ ΠΟΛΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΓΚΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ,ΝΑ ΜΕΤΟΥΣΙΩΣΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΣΕΙ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑ ΜΕΤΡΑ ΤΟΥ,ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΤΟΥ 'ΕΥ ΖΗΝ'.ΟΙ ΣΗΜΕΡΙΝΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ,ΕΛΛΕΙΨΕΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΤΑΓΩΝ,ΚΑΙ ΙΔΕΑΛΙΣΤΩΝ ΜΠΡΟΣΤΑΡΗΔΩΝ,ΠΑΡΑΠΑΙΕΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΔΕΡΜΙΚΗ ΕΠΙΠΛΑΣΤΗ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ,ΧΩΡΙΣ ΒΑΘΟΣ ΚΑΙ ΟΥΣΙΑ,ΕΡΜΑΙΑ ΤΩΝ ΜΕΤΡΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΥΚΑΙΡΙΑΚΩΝ ΣΑΓΗΝΕΥΤΩΝ.ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΕΡΔΟΣ,ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΤΥΠΩΣΕΩΝ.ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΚΟ ΒΕΒΑΙΩΣ,ΕΠΙΚΕΝΤΡΩΝΕΤΑΙ ΣΕ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΒΑΘΜΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ,ΤΗΝ ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ,ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ,ΠΟΥ ΜΟΝΟ ΚΑΤ΄ΈΥΦΗΜΙΣΜΟ ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΝΑ ΑΝΑΦΕΡΘΕΙ.ΜΕΤΑΠΡΑΤΕΣ ΠΛΕΟΝ ΚΑΙ ΟΥΡΑΓΟΙ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ,ΕΝΔΩΣΑΜΕ ΣΤΑ ΝΕΟΕΙΣΑΓΩΜΕΝΑ ΕΙΔΗ,ΚΑΙ ΤΑ ΟΙΚΕΙΟΠΟΙΗΘΗΚΑΜΕ ΣΕ ΒΑΘΜΟ ΤΕΤΟΙΟ,ΠΟΥ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΔΕΝ ΕΙΧΕ.ΠΟΛΛΟΙ ΕΠΙΚΑΛΟΥΝΤΑΙ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ,ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΞΕΠΕΣΜΟ.ΟΛΟΙ ΟΙ ΛΑΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ,ΦΥΣΕΙ ΚΑΙ ΘΕΣΕΙ 'ΒΑΡΒΑΡΟΙ',ΕΧΟΥΝ ΕΛΑΦΡΥΝΤΙΚΑ,ΔΙΟΤΙ ΠΡΟΣΠΑΘΩΝΤΑΣ ΝΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΟΥΝ ΤΗΝ ΟΥΣΙΑ ΕΝΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΠΟΥ ΞΕΚΙΝΗΣΕ ΑΠΟ ΕΔΩ,ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΑΝ ΜΕ ΤΗΝ ΔΙΚΗ ΤΟΥΣ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΟΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ,ΠΟΥ ΘΑΥΜΑΖΟΥΜΕ ΚΑΙ ΕΜΕΙΣ.Ο ΕΛΛΗΝΑΣ ΟΜΩΣ,ΞΕΧΝΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ,ΤΗΝ ΓΛΩΣΣΑ,ΤΑ ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ,ΚΑΙ ΧΛΕΒΑΖΟΝΤΑΣ ΟΤΙ ΗΤΑΝ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟ,ΤΡΕΚΛΙΖΕΙ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΟΣ ΟΜΙΧΛΩΔΟΥΣ ΠΑΡΟΝΤΟΣ,ΠΟΥ ΤΟΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΝΑ ΔΕΙ ΕΝΑ ΕΥΟΙΩΝΟ ΜΕΛΛΟΝ.ΘΑ ΧΡΕΙΑΣΤΕΙ ΙΣΩΣ ΚΑΠΟΙΑ ΣΤΙΓΜΗ ΕΝΑΝ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟ,ΓΙΑ ΝΑ ΜΠΟΡΕΣΕΙ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕΙ ΞΑΝΑ,ΥΠΑΚΟΥΟΝΤΑΣ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΩΝ ΠΡΟΓΟΝΩΝ ΤΟΥ.ΕΥΧΟΜΑΙ ΝΑ ΖΗΣΩ ΤΕΤΟΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Πολιτισμος πιστευω οτι ειναι ο τροπος που ζει και δρα ενας ανθρωπος στον κοσμο (κοινωνια και περιβαλλον). Ακομα και η σιωπη ενος ανθρωπου μπορει να προαγαγη τον πολιτισμο σε συγκεκριμενες συνθηκες.Ολοι οι λαοι εχουν πολιτισμο (ακομα και η βαρβαροτητα ειναι ενα σκαλι στην κλιμακα του πολιτισμου,το τελευταιο).
    Ενας λαος πρεπει να γνωριζει απο που ερχεται και προς τα που θελει να παει.Ποσοι Ελληνες γνωριζουν τα εργα του Πλατωνα (δεν ρωταω ποσοι εχουν διαβασει ποσα, ουτε βαθμο αφομοιωσης). Επειδη πιστευω οτι ειδικα οι Ελληνες φιλοσοφοι τα ειπαν ΟΛΑ θλιβομαι οταν βλεπω τον λαο μας να τον κοβουνε απο τις ριζες του.Το αποτελεσμα ειναι να χασκουμε με στομα ανοικτο μπροστα σε ονοματα που μας πλασαρονται και να τους προσδιδουμε πολλαπλασια μεγεθη απο τα πραγματικα τους.Συγκρινετε τον Σαιξπηρ με Αισχυλο Σοφοκλη Ευρυπιδη και γνωριζοντας οτι εχουν 2000 χρονια διαφορα τοτε θα δουμε νομιζω ποιοι μας πλασαρουν τι.
    Διατηρωντας επαφη με τις ριζες μας και οντες ανοικτοι προς ολους τους λαους χωρις καμια προκαταληψη τοτε μονο μπορουμε να κτισουμε και να παραγαγουμε πολιτισμο.
    Και θεωρω ως ριζες οτι υπαρχει απο Ομηρο,Ησιοδο,Προσωκρατικους, μεχρι νεοπλατωνικους και νηπτικους πατερες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. file eisai o kaliteros bloger olon ton epoxon , mia kopela pou diavase to blog sou thelei na se gnorisei prosopika . metaksi mas tora exei foveres vizares ...
    ante kai tou xronou

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Οφείλω να παραδεχτώ ότι ο τίτλος του μπλογκ σου είναι επιτυχημένος 100% από όποια γωνία κι αν τον κοιτάξεις. Ακόμα κι από ποδοσφαιρική. Σου πάει γάντι.

    Εντούτοις ας ασχοληθούμε με κάτι ουσιαστικότερο. Όπως το ερώτημα αν «παράγει» σήμερα πολιτισμό η Ελλάδα. Σου στέλνω ένα συνημμένο ως απάντηση. Οι στίχοι του σε κάποιο σημείο με παραπέμπουν στο μυθιστόρημα του Παντελή Καλιότσου «Τα ξύλινα σπαθιά», έναν ύμνο στη μη βία τόσο όμορφα ειπωμένο για παιδιά...που κάποτε θα γίνουν μεγάλοι και τότε θα τους φανούν τα λόγια του Γκάντι κάτι σαν φυσική συνέπεια ή συνέχεια. Δεν ξέρω γιατί το συνδύασα έτσι στο μυαλό μου, αυτό το τραγούδι μ΄ αυτό το βιβλίο. Κι αναρωτήθηκα ποιο μυαλό να είναι το πιο συνδυαστικό, το αρσενικό ή το θηλυκό αφού ένας απλός-απλούστατος συνδυασμός με οδήγησε ως εδώ.

    Και πάντως συγχώρεσε τη θηλυκή μου φύση και υποκρίσου πως συνδιαλέγεσαι με άντρα, αφού -θου Κύριε- απευθύνεσαι στους αναγνώστες σου προσφωνώντας τους εν γένει «κύριοι».

    Aliente

    Στις χαραυγιές ξεχνιέμαι (Γιάννης Χαρούλης)

    Mάσκα δεν έχω να γυρνώ
    στο καρναβάλι ετούτο
    μόνο μια απόχη να τρυγώ
    της θάλασσας την πονηριά
    και της σιωπής τον πλούτο.

    Bάρα καλή, βάρα γερή
    μια ντουφεκιά ζαχαρωτή
    κι άσε να νοιώσει η γαλαρία
    του χαρτοπόλεμου τη βία.

    Σκουπίδι η σκέψη την πετώ
    τη λογική απαρνιέμαι,
    μ' ένα σαράκι αρμένικο
    για δρόμους που δε θέλησα
    στις χαραυγές ξεχνιέμαι.

    Bάστα το νου, βάστα το νου
    να μην γκρινιάξει του καιρού
    πού 'φτιαξε με τον πόνο κλίκα
    και τσιγκουνεύεται στη γλύκα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. FILE MOU DEN KSERO TI EINAI POLITISMOS KSERO OMOS TI DEN EINAI ...
    KSERO EPISIS OTI OPOU NA NAI I SIMERINI XIDEA EKFRASI TOU POLITISMOU OPOU NA NAI THA PSOFISEI KAI I VROMA APO TO KOUFARI THA MAS PNIKSEI OLOUS

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. @ Ανώνυμε 1:55

    Θα συμφωνήσω με την επιστροφή στις ρίζες (ήταν ταινία αν θυμάμαι καλά) αλλά θα διαφωνήσω μ'αυτό που λές ότι πάνε να μας πλασσάρουν. Οι Ρασίν, και Σαίξπηρ είναι συνεχιστές του Σοφοκλή και του Αισχύλου. Βασίστηκαν στο αποκορύφωμα του ελληνικού πολιτισμού (τραγωδία) και έκαναν το παραπάνω βήμα.
    Έτσι λειτουργεί ο πολιτισμός, σαν την επιστήμη. Πατάς εκεί που έφτασε ο άλλος για να πας παραπάνω.


    @ ΦίλΗ Αlliente,

    δεν έχεις το προνόμιο να είσαι η μοναδική φίλη εδώ. Έχουμε και άλλες και συν την φίλη που θα μας γνωρίσει ο Ανώνυμος 10:17.
    Πέραν της πλάκας, ζητώ συγνώμη αν ξέχασα να αναφερθώ στο "αδύναμο" φύλλο... Είναι επειδή δεν σκέφτομαι με φύλλα. Η οδηγός μου είναι γυναίκα και η οδηγός του Σωκράτη ήταν επίσης γυναίκα... Οπότε τιμή μας να σας έχουμε στο ιστολόγιο να σχολιάζετε...

    Τώρα ποιός έχει πιο αναλύτική σκέψη, είναι ένα καλό ερώτημα που ...ποτέ δεν με απασχόλησε! Οι άντρες νομίζω είναι πιό ψυχροί στη λογική τους, ενώ οι γυναίκες μπορεί να εμπιστεύονται το συναίσθημα παραπάνω. Ξέρω, δεν βοηθάω και πολύ, αλλά πρέπει να την μασήσω την τροφή πρώτα...

    Το τραγούδι που έστειλες ήταν πράγματι τροφή για σκέψη και οι παρακάτω στίχοι θα είναι η βάση για την επόμενη ανάρτηση:
    "Σκουπίδι η σκέψη την πετώ
    τη λογική απαρνιέμαι,"


    @ Ανώνυμε 11:36

    Τι νόμιζες ότι κάποιος την αμόλησε δίπλα σου; Το κουφάρι είναι που μυρίζει...

    @ Bilsot

    Εγώ σ'ευχαριστώ για την πρόσκληση, και άμα έχεις και άλλες τέτοιες ιδέες που αποτελούν τροφή για την σκέψη μην μας "αφήσεις στην απέξω" ;-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Δεν είναι ακριβώς ορισμός, αλλά ο πολιτισμός από μία άλλη οπτική γωνία...

    "To αληθινό νόημα του πολιτισμού δεν προυποθέτει την αύξηση της κατανάλωσης, αλλά τον ελεύθερο και καλά προμελετημένο περιορισμό των επιθυμιών"

    Μ. Γκάντι

    ΑπάντησηΔιαγραφή