Το Νησί των Λουλουδιών

Σάββατο 16 Ιανουαρίου 2016

Το Νησί των Λουλουδιών

Writen by Iptamenos Ollandos 10:05 π.μ. - 0 Comments

Τρύφων Λιώτας

Το Νησί των Λουλουδιών (Ireland of Flowers, Ilha das Flores, 1989) είναι μια μικρού μήκους ταινία – συρραφή κολλάζ εικόνων –από τον Βραζιλιάνο συγγραφέα και σκηνοθέτη Jorge Furtado. Ανάμεσα στα πολλά βραβεία και διακρίσεις που έχει κερδίσει, προστέθηκε το 1995 στον κατάλογο με τις εκατό σημαντικότερες ταινίες μικρού μήκους του αιώνα.

Κάτι δεν πάει καλά από την αρχή. Μια μονότονη φωνή αρχίζει να διηγείται μια ιστορία για μια ντομάτα σαν να τη διηγείται με την επιστημονική αφέλεια ενός απόλυτα αντικειμενικού παρατηρητή. Επίμονα επεξηγηματικός λόγος που γίνεται συχνά χιουμοριστικός στρατεύονται σε μια προσπάθεια να χτιστεί μια λογική εικόνα στο μυαλό μας μόνο και μόνο για να καταρριφθεί αμέσως από τον καταιγισμό των εικόνων που ακολουθούν που μετατρέπουν τα πάντα σε τραγέλαφο. Το ανθρώπινο μοιάζει παράλογο, ενώ ταυτόχρονα, ότι μοιάζει λογικό είναι απάνθρωπο.

Η ιστορία της ντομάτας όπως προχωρά, μέσω επεξηγηματικών συνειρμών, από την παραγωγή στην κατανάλωση βρίσκει την ευκαιρία να διαπραγματευτεί (με τον ίδιο πάντα τρόπο) ένα σωρό θέματα: τις ιδιαίτερες ικανότητες του ανθρώπου, την πρόοδο, το χρήμα, το κέρδος, την εργασία και τον υπερπληθυσμό.

Όπως εξελίσσεται η ιστορία διακρίνουμε μια ιεραρχία: η ακατάλληλη για την νοικοκυρά τομάτα (που έχει λεφτά να την αγοράσει) καταλήγει στα σκουπίδια˙ αυτά με τη σειρά τους συλλέγονται στο σκουπιδότοπο (νησί των λουλουδιών) και ό, τι είναι κατάλληλο δίδεται ως τροφή για τα γουρούνια (που έχουν ιδιοκτήτη)˙ τέλος υπάρχουν και άνθρωποι που θα έχουν ανά ομάδες των δέκα, πέντε λεπτά καιρό να μαζέψουν ότι μπορούν να φάνε από τα υπόλοιπα σκουπίδια.

Ποιος ή τι έβαλε στο τέλος της τροφικής αλυσίδας ανθρώπους; Είναι το τελικό χτύπημα του σκηνοθέτη στον καπιταλισμό. Τον εκθέτει παρουσιάζοντας τις δύο όψεις του, δύο διαφορετικούς κόσμους μέσα στη Βραζιλία, που ο πρώτος μπορεί να πληρώσει, ενώ ο δεύτερος, των εκατομμυρίων άθλιων, είναι στην ιεραρχία απόρριψης των σκουπιδιών πιο κάτω και από τα γουρούνια. Ποια είναι τελικά η διαφορά τους με τους υπόλοιπους ανθρώπους και ζώα; Είναι το απλό γεγονός ότι δεν έχουν ούτε λεφτά, ούτε αφέντη.

Ο καπιταλισμός όσο «λογικός» κι αν μπορεί να φαίνεται στους έχοντες, για τη μεγαλύτερη μερίδα της ανθρωπότητας είναι απάνθρωπος.